Your browser is outdated. Upgrade your browser for better user experience and security

In het ziekenhuis ziet men veel verschillende types van patiënten met gehoorverlies. Tijdens de eerste consultatie wordt doorgaans een tonaal liminair audiogram afgenomen en op basis van het gemeten gehoorverlies worden de behoeften en eventuele behandeling van de patiënt bepaald.

Wordt licht gehoorverlies correct geëvalueerd?

Volgens dr. Brent Edwards, Director National Acoustic Laboratories (Australië), “wordt voor een derde van de patiënten geen enkel gehoorverlies gemeten. Meestal wordt hen dan ook gezegd dat ze geen hoorhulpmiddelen nodig hebben. Maar er is een reden waarom deze patiënten naar het ziekenhuis zijn gekomen. Ze hebben dus duidelijk een motief. Ze hebben wel degelijk gehoorproblemen maar onze diagnostische hulpmiddelen zijn niet gevoelig genoeg om te bepalen wat hun behoeften zijn”.

In de evaluatie en behandeling van een gehoorverlies spelen de audiometrishe resultaten een belangrijke rol. We focussen op de werking van de cochlea, de functionaliteit van de trilharen en de structuur van het binnenoor. Echter wordt er geen rekening gehouden met het fysieke en psychische welzijn van de patiënt en de nood aan een hoorhulpmiddel of behandeling. In het rapport van de WHO van 2021 lezen we: “Hoewel audiometrische indicatoren een nuttige samenvatting geven van de gehoordrempels van een persoon, mogen ze niet worden gebruikt als enige bepalende factor in de evaluatie van de beperking of de uitvoering van één of meerdere interventies, inclusief hoorhulpmiddelen of cochleaire implantaten”. Voor Dr. Edwards is dit een gedurfde uitspraak. Het betekent namelijk dat we ons niet alleen mogen baseren op het audiogram om de auditieve gezondheid van een persoon te bepalen.

Er zijn meer onderzoeken die tot deze conclusie komen. Recent evalueerde een Task Force (Feltner et al., 20215) het nut van een gehoorscreening voor volwassenen ouder dan 50 jaar in de Verenigde Staten. De conclusie van de taskforce was dat ze geen algemene screening aanraadden omdat volgens hun resultaten een gehoorscreening gebaseerd op de klassieke audiometrische metingen – met andere woorden een evaluatie op basis van een tonaal liminair audiogram   – het niet mogelijk maakte om correct te identificeren of een persoon hoorhulpmiddelen nodig heeft of er baat van kan hebben. 

Onderzoek bij grote populaties heeft in het verleden al aangetoond dat heel wat mensen die verklaarden last te hebben van gehoorverlies, een ‘normaal’ audiogram hadden (PTA lager dan 25dB HL). In 1990 hebben Gates et al6. aangetoond dat 20% van de personen die verklaarden last te hebben van een verminderd gehoor, een normaal audiogram hadden. “Alleen al in de Verenigde Staten zou dit overeenstemmen met 25 miljoen mensen! En in Europa is dit cijfer nog hoger”. Omgekeerd hebben in een andere studie (Curti et al., 20197) een groot aantal mensen met een meetbaar gehoorverlies verklaard goed te horen. Meer specifiek had 43% van de populatie met een PTA van meer dan 25dB HL een goed gehoor gerapporteerd.

In het ziekenhuis ziet men veel verschillende types van patiënten met gehoorverlies. Tijdens de eerste consultatie wordt doorgaans een tonaal liminair audiogram afgenomen en op basis van het gemeten gehoorverlies worden de behoeften en eventuele behandeling van de patiënt bepaald.

Vragenlijst voor zelfbeoordeling: de Hearing Handicap Inventory for the Elderly

In 2021 onderzocht Humes8 hoe we kunnen bepalen wie hulp nodig heeft, in het bijzonder buiten de klinische setting. De onderzoeker adviseert een gevalideerde zelfbeoordelingsvragenlijst, de Hearing Handicap Inventory for the Elderly (HHIE-S). Deze vragenlijst bestaat uit 10 heel eenvoudige vragen, met telkens slechts 3 mogelijke antwoorden: neen, soms, en ja. Op basis van de cumulatieve score van deze 10 vragen is het mogelijk de behoeften aan hoorhulpmiddelen zelf te beoordelen/bepalen, of de gehoorproblemen te evalueren waarmee een persoon dagelijks wordt geconfronteerd. Het zijn vragen die typisch worden gesteld aan de patiënt tijdens de eerste consultatie voor een gehoorprobleem, zoals “Voelt u zich als gevolg van uw gehoorverlies beperkt in uw dagelijkse activiteiten?”. 

“Humes adviseert een HHIE-score te gebruiken met een ‘drempel’ die wordt vastgelegd op 10. Als een persoon een score van meer dan 10 heeft, heeft hij of zij significante problemen. In dat geval is het aan te raden om voor deze patiënt een hooroplossing te zoeken. Onder 10 heeft deze persoon niet echt problemen”.    

We mogen ons niet alleen baseren op het audiogram om de auditieve gezondheid van een persoon te bepalen

— Dr. Brent Edwards
Figuur 1 : Evaluatie van de behoefte aan een hoortoestel in functie van de HHIE-S en de PTA, samengenomen

Nog steeds volgens Humes, als we de HHIE-S en het PTA combineren (Figuur 1):

• PTA van meer dan 25dB HL en HHIE-S hoger dan 10: de patiënt heeft gehoorverlies en problemen die gerelateerd zijn aan zijn gehoor. Dat geldt voor veel personen.

• PTA hoger dan 25dB HL en HHIE-S lager dan 10: de patiënt heeft gehoorverlies maar rapporteert geen gehoorprobleem. Oplossingen zoeken voor deze patiënten en hen de mogelijkheid bieden tot het dragen van een hoortoestel of het gebruik van een hoorhulpmiddel, is waarschijnlijk nutteloos omdat zij deze behoefte niet ervaren.

• PTA lager dan 25dB HL en HHIE-S hoger dan 10: aan deze patiënten wordt meestal geen oplossing aangeboden. Maar ondanks een goed audiogram rapporteren heel wat van deze patiënten ernstige moeilijkheden. Deze patiënten hebben een hulpvraag waar de nodige aandacht aan besteed moet worden. 

• PTA lager dan 25dB HL en HHIE-S lager dan 10: de patiënt heeft geen duidelijk gehoorverlies en rapporteert geen gehoorgerelateerde problemen.

Kunnen personen zonder tot licht gehoorverlies baat hebben bij een hoortoestel?

Een studie van de National Acoustic Laboratories in Australië onderzocht deze vraag. Het team rekruteerde meerdere proefpersonen die een goed audiogram hadden (PTA lager dan 20dB HL) maar die hadden verklaard gehoorproblemen te hebben. De onderzoekers evalueerden hun houding ten opzichte van hoortoestellen. Deze patiënten kregen eveneens gedurende zes weken hoortoestellen waarvan de winst geëvalueerd werd.

De resultaten van de studie toonden aan dat de hoortoesteldragers meer tevreden waren over hun dagelijks leven dan dragers van niet-functionelehoortoestellen na de zes weken follow-up (p=0,0006).

Op de vraag of ze de hoortoestellen zouden blijven dragen, antwoordde de controlegroep volledig negatief. De helft van de hoortoesteldragers wenste echter zijn hoortoestellen te blijven gebruiken omdat dit hen hielp in meer uitdagende luistersituaties. “In mijn ogen is dat revolutionair. Maar niet alleen hoortoestellen kunnen de patiënten helpen. Er bestaan steeds meer technologische oplossingen die een alternatief vormen voor hoortoestellen: wearables, accessoires voor smartphones of zelfs applicaties”, verklaarde Dr. Edwards.

En hij concludeerde: “Veel mensen zonder tot licht gehoorverlies hebben een significante behoefte aan hulp. Sommige van hen kunnen baat hebben bij het gebruik van technologische hoorhulpmiddelen, waaronder hoortoestellen. We mogen echter niet enkel vertrouwen op het audiogram om de ernst van het gehoorprobleem voor iemand te bepalen, noch of deze persoon baat zou kunnen hebben bij het gebruik van een hoortoestel en/of hoortechnologie.” 

3. Dr Brent Edwards, Treatment strategies for those with hearing difficulties but no to mild hearing losses. Virtual Physician Symposium “To fit or not to fit”, 6 Avril 2022. 5. Feltner C., et al., Screening for Hearing Loss in Older Adults: Updated Evidence Report and Systematic Review for the US Preventive Services Task Force. JAMA. 2021;325(12):1202–1215. doi:10.1001/jama.2020.24855 6. Gates G.A., Cooper J.C. Jr, Kannel W.B., Miller N.J., Hearing in the elderly: the Framingham cohort, 1983-1985. Part I. Basic audiometric test results. Ear and Hearing. 1990 Aug;11(4):247-256. PMID: 2210098. 7. Curti SA, Taylor EN, Su D, Spankovich C. Prevalence of and Characteristics Associated With Self-reported Good Hearing in a Population With Elevated Audiometric Thresholds. JAMA Otolaryngol Head Neck Surg. 2019;145(7):626–633. doi:10.1001/jamaoto.2019.1020 8. Humes LE. An Approach to Self-Assessed Auditory Wellness in Older Adults. Ear Hear. 2021 July/Aug;42(4):745-761. doi: 10.1097/AUD.0000000000001001. PMID: 33720061; PMCID: PMC8221726.

Meer binnen dit dossier 'Licht gehoorverlies':