Your browser is outdated. Upgrade your browser for better user experience and security
Problemen met spraakverstaan, zeker in achtergrondlawaai, is de meest voorkomende klacht bij personen met (mild) gehoorverlies.¹ De Digit Triplet Test kan op een snelle, efficiënte en betrouwbare manier een realistisch beeld vormen van de spraakverstaansvaardigheden in achtergrondlawaai.
Hoewel spraakverstaansproblemen in rumoerige omgevingen vaak gelinkt zijn aan verhoogde detectiedrempels, is de relatie tussen beiden niet éénop-één. Onderzoek toont aan dat voor elke drie personen met gehoorverlies gemeten met toonaudiometrie, ongeveer twee personen spraakverstaansproblemen hebben in de afwezigheid van verhoogde detectiedrempels. Dit geeft aan dat gehoor- en verstaansproblemen verder gaan dan dat wat gemeten wordt aan de hand van toonaudiometrie. Problemen met spraakverstaan in rumoer hebben vaak een aanzienlijke impact op het dagelijkse leven en zijn gelinkt aan een lagere levenskwaliteit. Echter, het ontbreken van verhoogde detectiedrempels zorgt nog te vaak voor het maken van foutieve diagnoses waarbij de persoon met spraakverstaansproblemen wordt geclassificeerd als “normaalhorend”.
Spraaksverstaansproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben. Een zeer groot deel van spraakverstaansproblemen, in stilte en in rumoer, komt voort uit een verminderde hoorbaarheid. Wanneer gehoorverlies het geluid afzwakt, wordt het minder hoorbaar, en daardoor minder makkelijk verstaanbaar. Echter, bovenop een verminderde hoorbaarheid spelen ook mechanismen mee die ervoor zorgen dat het geluid niet enkel stiller, maar ook vervormd wordt waargenomen. Dit wordt ook distorsie van het geluid genoemd. Distorsie kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door een verlies van buitenste haarcellen dat ervoor zorgt dat de frequentiespecificiteit van het gehoor vermindert. In 1978 visualiseerde Reinier Plomp de bijdrage van hoorbaarheid (attenuatie) en vervorming (distorsie) bij spraakverstaan in ruis in een model dat het onderscheid maakt tussen geleidingsverliezen en perceptieve verliezen. Geleidingsverliezen bevatten hoofdzakelijk een attenuatiecomponent waar perceptieve verliezen meestal zowel een attenuatie- alsook een distorsiecomponent bevatten. Dit zorgt in de praktijk dat bij geleidingsverliezen gewone versterking van het geluid meestal voldoende is om goed spraakverstaan in rumoer te bekomen, waar bij perceptieve verliezen meer uitgebreidere en meer geavanceerde methoden zoals actieve ruisonderdrukking nodig zijn.
Spraak-in-ruis/speech-in-noise (SPIN) testen zijn een betere maat om dit soort problemen te detecteren dan toonaudiometrie. Bovendien zijn SPIN-testen vaak makkelijker te implementeren in een testprotocol dan een toonaudiometrie omdat de vereisten om een betrouwbare SPIN-test af te nemen aanzienlijk lager zijn dan die voor een toonaudiometrie. Zo is een SPIN bovendrempelig, wat de aanwezigheid van een audiocabine minder belangrijk maakt. Daarnaast zijn SPIN-testen zeer flexibel en kunnen ze ontwikkeld worden zodat ze voldoen aan de specifieke noden van de patiënt en het testprotocol, zoals bijvoorbeeld SPIN-zelftesten waarbij patiënten zichzelf kunnen testen in de wachtzaal.
Het gebruik van SPIN-testen gaat de laatste jaren sterk in stijgende lijn. Een voorbeeld hiervan is de SPIN-screening voor schoolgaande kinderen. Het CLB (in Vlaanderen) gebruikt sinds 2018 de Digit Triplet Test (DTT) om alle kinderen in het 6de leerjaar en 3de middelbaar te screenen. De DTT is een SPIN-test die gebruik maakt van combinaties van drie digits (triplets) in achtergrondruis. Het gebruik van digits zorgt ervoor dat zelfs mensen met beperkte kennis van de taal de test nog steeds kunnen uitvoeren. De DTT werd oorspronkelijk ontwikkeld in 2004 in Amsterdam als systematische gehoorscreening voor volwassenen, uitgevoerd via de huistelefoon. Echter, door de hoge sensitiviteit van de test, gecombineerd met zijn hoge efficiëntie (± 3 minuten per oor), werd in de jaren nadien meer en meer onderzoek gedaan naar het gebruik van de DTT in nog andere gebieden zoals diagnostiek en revalidatie. Deze gegronde populariteit zet zich ook vandaag de dag nog systematisch voort en ondertussen is de DTT beschikbaar in vijftien verschillende talen, waaronder Nederlands, Frans en Duits.
Bovenop het systematische gebruik van een SPIN-test voor gehoorscreening, kan een SPIN-test sinds 2015 ook gebruikt worden om terugbetaling voor hoortoestellen aan te vragen voor personen onder de 65 jaar. Dankzij deze uitzonderingsregel kunnen nu ook mensen met gehoorproblemen die verder gaan dan verhoogde detectiedrempels hoortoestellen aanschaffen met tussenkomst. Dit is zeer waardevol aangezien het voordeel van hoortoestellen ook voor deze mensen werd aangetoond.
Op dit moment wordt er veelvoudig onderzoek gedaan naar het gebruik van SPIN-testen in andere gebieden binnen de gehoorzorg. De conclusies van deze onderzoeken luiden bijna altijd dat het toevoegen van SPIN-testen aan de standaard testprotocols nooit een slecht idee is. Ook vanuit Lapperre promoten wij het gebruik van SPIN-testen voor screening, diagnose en revalidatie. Daarom bieden wij via ons audiologiedepartement apparatuur aan die het mogelijk maakt om op een zeer efficiënte en gebruiksvriendelijke manier SPIN testen af te nemen. Naast onze audiometers met ingebouwde SPIN testen, zal vanaf eind 2024 een volledig vernieuwde versie van DTT tablet te koop zijn voor het bredere publiek. Deze snelle en goedkope, toch extreem sensitieve SPIN test is niet alleen een perfecte aanvulling op een reeds uitgebreide diagnostische testbatterij, maar kan ook gebruikt worden als eerste audiologische screening. Deze veelzijdigheid zorgt dat de DTT in zeer veel settings waardevol is. Meer informatie hierover zal later volgen.
ELIEN VAN DEN BORRE
PhD in de audiologie Junior Product & Sales Manager afdeling Audiologie – Sonova Retail Belgium
1. World Health Organization. (2021b). World Report On Hearing. In World Health Organization. https://www.who.int/publications/i/item/world-report-on-hearing.
2. Beck DL, Danhauer JL, Abrams HB, Atcherson SR, Brown DK, Chasin M, Clark JG, De Placido C, Edwards B, Fabry DA, Flexer C, Fligor B, Frazer G, Galster JA, Gifford L, Johnson CE, Madell J, Moore DR, Roeser RJ, Saunders GH, Searchfield GD, Spankovich C, Valente M, Wolfe J. (2018) Audiologic considerations for people with normal hearing sensitivity yet hearing difficulty and/or speech-in-noise problems. Hear Rev 25(10):28–38.
3. Frisina DR, Frisina RD. Speech recognition in noise and presbycusis: relations to possible neural mechanisms. Hear Res. 1997 Apr;106(1-2):95-104. doi: 10.1016/s0378-5955(97)00006-3. PMID: 9112109.
4. Plomp R. Auditory handicap of hearing impairment and the limited benefit of hearing aids. J Acoust Soc Am. 1978 Feb;63(2):533-49. doi: 10.1121/1.381753. PMID: 670550.
5. Fortnum HM, Summerfield AQ, Marshall DH, Davis AC, Bamford JM. Prevalence of permanent childhood hearing impairment in the United Kingdom and implications for universal neonatal hearing screening: questionnaire based ascertainment study. BMJ. 2001 Sep 8;323(7312):536-40. doi: 10.1136/bmj.323.7312.536. PMID: 11546698; PMCID: PMC48157.
6. Smits C, Kapteyn TS, Houtgast T. Development and validation of an automatic speech-in-noise screening test by telephone. Int J Audiol. 2004 Jan;43(1):15-28. doi: 10.1080/14992020400050004. PMID: 14974624.
7. Van den Borre, E., Denys, S., van Wieringen, A., & Wouters, J. (2021). The digit triplet test: a scoping review. International Journal of Audiology, 60(12), 946–963. https://doi.org/10.1080/14992027.2021.1902579.
