Combinatietherapieën: behandelingen van de toekomst

Combinatietherapieën of het gebruik van hydrogels en nanopartikels zouden wel eens een oplossing kunnen bieden in de zoektocht naar efficiënte behandelingen voor gehoorschade.

Verschillende oorzaken, diverse behandelingen

Gehoorverlies kan het gevolg zijn van verschillende pathologische oorzaken, zoals complexe genetisch ziekten, omgevingsfactoren, neveneffecten van medicatie, een ongeval, aangeboren structurele afwijkingen, trommelvliesperforaties en infecties^30–32. 

De behandelingen of interventies voor gehoorverlies zijn even divers als de oorzaken ervan en hangen samen met het type van gehoorverlies. In het beste geval kan gehoorverlies worden gecompenseerd en zelfs worden gecorrigeerd, maar helaas is het tot op de dag van vandaag slechts in zeldzame gevallen mogelijk om het gehoor volledig te herstellen³². 

Het causale probleem van gehoorverlies aanpakken zou in theorie mogelijk zijn met gentherapie, stamceltherapie of de regeneratie van cochleaire haarcellen, maar deze pistes staan voorlopig nog in de kinderschoenen³⁰.

Toediening medicatie is moeilijk

De behandeling van gehoorschade is niet altijd evident. 

• De exacte oorzaak is niet altijd bekend
• Het gehoor is een complex en delicaat gegeven
• Het oor is fysiek moeilijk te bereiken om medicatie toe te dienen 
• Het trommelvlies is maar beperkt permeabel is³³ 

1. Intratympanische injecties

Intratympanische injecties zijn tegenwoordig de gouden standaard voor de lokale toediening van steroïden, aminoglycosiden, antioxidanten, apoptose inhibitoren of cyclofosfamiden in het binnenoor.

Hoewel er tot nu nog geen duidelijke consensus is over de ‘ideale’ toedieningswijze. In geval van de behandeling van acuut idiopathisch sensorineuraal gehoorverlies bijvoorbeeld, is er geen duidelijk verschil in therapeutische efficiëntie tussen intratympanische administratie of orale toediening34,35. Beide toedieningsroutes resulteren in een gelijkaardige verbetering van de gehoorfunctie.
 

2. Biomaterialen zoals hydrogels en nanopartikels

• Biomaterialen zoals hydrogels en nanopartikels zouden een oplossing kunnen bieden. Ze zorgen voor een gelijke distributie van medicatie in het binnenoor, terwijl vroegtijdige degradatie van actieve bestanddelen gelimiteerd wordt³³. 
• Neveneffecten worden geminimaliseerd doordat er maar een kleine hoeveelheid actieve bestanddelen lokaal toegediend moeten worden. Dit in tegenstelling tot systemische behandelingen, waarvan een grote hoeveelheid medicatie vereist is om de nodige therapeutische hoeveelheden tot aan het binnenoor te krijgen³³.
• Er zijn verschillende types hydrogels, bestaande uit synthetische polymeren, natuurlijk collageen of gelatine, en polymere, niet-polymere of gemodificeerde nanopartikels. 
• Er zijn combinaties van hydrogels en nanopartikels die bestudeerd worden voor gerichte administratie van farmacologische behandelingen^33,36.

3. Zuurstoftherapie bij acuut gehoorverlies

• Additionele behandelingen met hyperbare zuurstoftherapie bovenop corticosteroïden leidt tot een grotere kans op een verbeterde gehoorfunctie bij idiopathisch sensineuronaal gehoorverlies^37,38. Bij patiënten met ernstigere sensineuronale gehoorschade voor de start van de behandeling blijkt hyperbare zuurstoftherapie een positiever effect te hebben op het gehoor³⁸. 
• Er zijn voorlopig geen aanwijzingen dat een behandeling met hyperbare zuurstof de gehoorfunctie verbetert van patiënten met chronisch sensineuronaal gehoorverlies of tinnitus³⁷. 
• Het uitwerken van optimale criteria voor de selectie van patiënten die in aanmerking komen voor zulke combinatiebehandeling en een gestandaardiseerd behandelingsregime kan een groot voordeel betekenen in de praktijk³⁸.

4. Medicatie voor migraine

Een combinatie van medicatie voor migraine (nortriptyline en topiramaat) en intratympanisch toegediende steroïden levert eveneens veelbelovende resultaten op³⁹. En dat niet alleen op het vlak van een verbeterde gehoorfunctie, maar ook omdat de combinatie van beide therapieën minder frequente intratympanische injecties vereist, waardoor er minder kans is op procedure-gerelateerde complicaties en risico’s³⁹.

5. Gehoorverlies door lawaai

Ook voor gehoorverlies geïnduceerd door lawaai werden er verschillende combinatietherapieën ter preventie geëvalueerd. Zo blijkt Acuval 400^©, een voedingssupplement dat verschillende vitaminen, L-arginine, ginkgo biloba en mineralen bevat, in combinatie met CoEnzyme Q10 protectief te zijn tegen gehoorschade als gevolg van lawaai⁴⁰. 

De combinatie van zonisamide en methylprednisolon, en steroïden met piracetam zouden eveneens bescherming kunnen bieden tegen lawaai-geïnduceerde gehoorschade^41,42. Hoewel dit preklinische preliminaire data zijn, toont dit wel aan dat de activatie van verschillende mechanismen een synergetisch beschermend effect kunnen uitoefenen op de gehoorfunctie⁴³.

Bekijk hier de referenties van dit artikel

Lees ook binnen dit dossier 'Gehoorverlies'